Muốn sáng tạo, phải suy nghĩ cởi mở

Cuộc thi ai-nhanh-tay ngày nay không kịch tích và nguy hiểm như cuộc thi của các chàng cao bồi ngày xưa. Người chơi không còn phải nhanh tay cướp cò súng nữa mà chuyển sang nhanh tay lướt trên màn hình điện thoại di động thông minh để giành chiến thắng trong cuộc thi tìm kiếm thông tin hoặc thẩm định thông tin trên mạng.

Ở thời kỳ miền Tây hoang dã (hay ít ra đó là theo hình dung của các đạo diễn Hollywood), đỉnh điểm của một lời thách thức là màn thi ai-nhanh-tay diễn ra vào chính ngọ. "Vậy nhé, giữa trưa mai nhé". Và rồi hai người đàn ông bắt đầu quay lưng đối nhau, mỗi người bước đi 15 nhịp rồi quay người lại và nổ súng về phía đối phương. Vấn đề đã được giải quyết; kết quả chung cuộc đã có.

Cuộc thi ai-nhanh-tay ngày nay không kịch tích và nguy hiểm như cuộc thi của các chàng cao bồi ngày xưa. Người chơi không còn phải nhanh tay cướp cò súng nữa mà chuyển sang nhanh tay lướt trên màn hình điện thoại di động thông minh để giành chiến thắng trong cuộc thi tìm kiếm thông tin hoặc thẩm định thông tin trên mạng.

Trước đây, khi đi ăn cùng ai, bạn sẽ có... một bữa ăn. Và trong suốt bữa ăn đó, các bạn có thể nói chuyện không ngớt. Nhưng những tháng ngày êm đềm đó đã qua rồi, cũng như cái quan niệm cho rằng đi ăn cùng người khác mà lại kè kè giắt theo chiếc BlackBerry là vô duyên từ lâu đã trở thành lỗi thời rồi.

Những cái liếc nhanh vào tin nhắn mới nhận, những ngón tay thoăn thoắt nhắn tin trả lời, và đôi khi là những lần ngưng cuộc nói chuyện để trả lời một cuộc gọi đến, đang ngày càng được chấp nhận, thậm chí có người còn cho rằng đó là chuyện đương nhiên.

Đó là chưa kể đến những người có thói quen "tường thuật trực tiếp" những việc làm hàng ngày của mình trên các blog cá nhân. Một trong những người bạn thân của tôi gần đây cho hay rằng tại Thung lũng Silicon, bạn sẽ bị coi là bất lịch sự nếu không để người bạn ngồi cùng bàn ăn hoặc tham dự một buổi họp được tự do nhắn tin, gọi điện, viết blog, hay vào mạng.

Tuy tôi cũng chẳng khác mọi người là bao, cũng liếc mắt đọc trộm những tin nhắn mới nhận hoặc thậm thụt thò tay nhắn tin dưới bàn ăn, song tôi vẫn cảm thấy rằng đã đến lúc chúng ta quay trở lại cái thời của những câu chuyện tự nhiên, không bị công nghệ làm phiền.

Ngày nay, có vẻ như các cuộc nói chuyện đều bị những kẻ nghiện kiểm chứng thông tin "phá rối" liên tục. Dường như mỗi thông tin hay lời khẳng định đều nhất thiết phải được kiểm chứng hoặc bổ sung ngay tức thời bằng những thông tin truy cập trực tuyến. Chúng ta không còn tin tưởng vào lời nói của nhau nữa, hoặc cho phép người khác "tô son điểm phấn" thêm cho các câu chuyện của mình.

Tôi xin dẫn ra đây một câu chuyện mới xảy ra mà tôi là người trong cuộc. Trong một bữa ăn trưa, tôi kể với các đồng nghiệp chuyện tôi vô tình được xếp vào phòng đón tiếp các nguyên thủ quốc gia tại một Khách sạn Bốn Mùa. "Căn phòng đó thật hết xảy! Chắc nó phải rộng tới 280m2 với đủ thứ tiện nghi tuyệt vời", tôi nói.

Chưa đầy hai phút sau khi nói câu đó, một đồng nghiệp của tôi kiểm tra qua chiếc BlackBerry thông tin về chiếc phòng đó rồi sửa lại cho tôi hay rằng căn phòng đó chỉ rộng gần 185m2 thôi.

Vậy điều gì đã xảy ra đối với những cuộc đối thoại tự nhiên mà nền tảng của chúng là những thông tin chúng ta sẵn có trong đầu, bất cần phải kiểm chứng? Cũng giống như thực tế trào lưu ăn chậm đang hình thành ở thế đối lập với trào lưu ăn nhanh, theo dự đoán của tôi, chẳng sớm thì muộn chúng ta cũng sẽ chán ngấy việc "bổ sung thông tin" tức thời mà các công cụ di động kỹ thuật số mang lại.

Thậm chí cả những người tài trợ, ủng hộ, và yêu thích công nghệ cũng sẽ có ngày tán thành việc này, bởi lẽ dòng chảy tư tưởng tự do quan trọng hơn nhiều so với công nghệ. Tuy rằng khi đề cập tới những chuyện như quyên góp hay hoàn tất giao dịch, thì sự chính xác là yếu tố quan trọng, song các ý tưởng lớn sẽ không thể phát triển khi nó liên tục bị phê bình hay người khác cứ mải bận tâm vào những tiểu tiết.

Nếu muốn sáng tạo, chúng ta phải tập trung vào những suy nghĩ cởi mở, tự do cùng những thông tin mà lối tư duy đó mang lại.

Thủy Nguyệt dịch - Theo: HBR
Nguồn: Diễn đàn VNR500