Chân dung người Việt trẻ

Chân dung những người Việt trẻ đã được phác họa dựa trên một cuộc khảo sát về những suy nghĩ và những điều được xem là quan trọng đối với họ trong cuộc sống

Một cuộc khảo sát với 1500 bạn trẻ tại 6 thành phố lớn, bao gồm cả Hà Nội và TP.HCM đã giúp phác họa chân dung thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay. Ông Chris Morley – giám đốc điều hành công ty AC Nielsen Vietnam cho biết, sở dĩ họ tập trung nghiên cứu lứa tuổi này là bởi vì với 60% dân số dưới 30 tuổi, Việt Nam đang trở thành một trong những thị trường có dân số trẻ nhất thế giới. “Những thay đổi đang diễn ra không ngừng tai Việt Nam đã tác động đến lối sống, quan điểm và quyết định chi tiêu của những người Việt trẻ”

Công ty đã chọn những bạn trẻ từ 16-24 tuổi để khảo sát bởi vì trong nhóm tuổi này có cả những bạn thuộc dạng “mới lớn”, những người đã trưởng thành và một số bắt đầu nghĩ đễn chuyện lập gia đình. Ông Morley cho biết: “Chúng tôi không chọn những bạn trẻ hơn bởi vì các bạn vẫn còn là học sinh và phụ thuộc nhiều vào bố mẹ”

Từ những số liệu của cuộc khảo sát, công ty đã vẽ nên 4 kiểu “chân dung” những người Việt trẻ: Bạn Trẻ Sài Gòn (Saigon Cool), Truyền thống (Traditionalists), Trẻ đầu to (Kids with Big Heads) và Ong chăm chỉ (Hardworking Bees)

“Tên gọi “Saigon Cool” không chỉ là nói về những bạn trẻ Sài Gòn. Tên gọi này dùng chung cho những bạn trẻ có lối sống năng động, hiện đại và sành điệu ở tất cả các thành phố mà chúng tôi đã khảo sát. Họ có tính cách giống như những gì mà người ta thường nghĩ về Sài Gòn”, ông Joe Wheller - giám đốc mảng Dịch vụ nghiên cứu đặc biệt của AC Neilsen cho biết. Lối sống của họ có sự pha trộn giữa các yếu tố văn hóa phương Tây và những giá trị truyền thống của Việt Nam. Họ cho rằng xài đồ hiệu là cũng là một cách thể hiện bản thân.

Ở nhiều nước, các bạn trẻ thường làm thêm để kiếm tiền chi trả cho những nhu cầu của cá nhân mình. Tuy nhiên, cuộc khảo sát cho thấy ở Việt Nam, hầu hết các bạn trẻ vẫn quen với việc ngửa tay xin tiền bố mẹ. Khoảng 64% được bố mẹ cho tiền tiêu vặt ít hơn 100.000 đồng/tuần, 27% được cho khoảng 200.000 đồng/tuần và số còn lại thì có nhiều hơn 200.000 đồng/tuần.Ông Wheller cho biết: “Thu nhập của các bạn trẻ khác nhau tùy theo từng nhóm. Ví dụ trong nhóm Saigon Cool, trên 50% có trên 1 triệu đồng/tháng. Nhóm Ong chăm chỉ thì ít hơn, 60% trong nhóm này có dưới 1 triệu đồng/tháng”.

Cuộc khảo sát cũng khám phá ra rằng các bạn trẻ Việt Nam có những thái độ khác nhau đối với tiền bạc. Những bạn trong nhóm Saigon Cool (chiếm khoảng 21% số người được khảo sát) không quan tâm lắm đến việc kiếm tiền. Họ cho rằng kiếm tiền là “chuyện nhỏ” và tiêu xài nhiều cho giải trí và thời trang. Trong khi đó, những Ong chăm chỉ (khoảng 27% số người được phỏng vấn) nghĩ ngược lại. Họ hiểu và biết trân trọng giá trị của đồng tiền.

Thông tin từ cuộc khảo sát cho thấy khoảng 50% người trẻ sẵn sàng chi nhiều tiền cho những mặt hàng cao cấp. Hầu hết những bạn đã đi làm dùng tiền họ kiếm được để chi tiêu cho cá nhân, chỉ có 18% trong số đó là để dành và 28% hỗ trợ cho gia đình.

Về định hướng cuộc đời, cuộc khảo sát chỉ ra rằng nhóm Truyền thống và Ong chăm chỉ có kế hoạch cụ thể cho tương lai mình. “Họ biết rõ họ muốn gì, trong khi hai nhóm còn lại thì còn mù mờ về tương lai của chính mình”

Có đến 90% trong số được phỏng vấn tin rằng họ sẽ có một tương lai tốt đẹp. Tuy nhiên, bốn nhóm có những ý kiến rất khác nhau về cách thức đạt được thành công. Ví dụ, 60% trong nhóm Saigon Cool cho rằng họ có thể thành công trong cuộc sống mà không cần phải học hành bài bản. Nhóm Truyền thống và Ong chăm chỉ thì có quan điểm khác. “Đối với họ, việc học rất quan trọng. Họ nghĩ rằng việc học có ảnh hưởng lớn đến thành công sau này của họ”, ông Wheller cho biết:

Đa số các bạn trẻ nghĩ rằng du học là cần thiết để mở mang kiến thức. Tuy nhiên, không phải tất cả trong số họ đều muốn đi du học. Hai quốc gia mà nhiều bạn trẻ muốn đến du học nhất là Úc và Mỹ. Theo ông Wheller, một trong những lý do giải thích cho kết quả trên là vì các quảng cáo dày đặc về các trường ở Úc và Mỹ đã tác động rất lớn đến các bạn trẻ Việt Nam. Ngoài ra, hai quốc gia khác cũng được nhiều bạn trẻ chọn là địa điểm du học yêu thích là Nhật và Singapore.

Việt Nam đang trải qua những thay đổi lớn và phát triển rất nhanh. Tuy nhiên, cuộc khảo sát cho thấy rằng những bạn trẻ Việt vẫn rất coi trọng yếu tố gia đình. Tất cả đều nghĩ rằng gia đình là rất quan trọng và họ muốn là một đứa con ngoan. Ông Morley nói: “Ngay cả những bạn trong nhóm Saigon Cool – nhóm thích nghi nhanh chóng nhất với các mối quan hệ xã hội cũng muốn dành thời gian cho gia đình và đó là ưu tiên của họ!”

Về vai trò của người chồng và người vợ trong gia đình, cuộc khảo sát cho thấy chỉ 30% người được phỏng vấn đồng ý rằng người chồng giữ vai trò chính trong gia đình, trong khi có tới 70% không tán thành ý kiến này. Thêm vào đó, hầu hết nghĩ rằng các ông chồng cũng phải làm việc nhà như các bà vợ. “Một điều lý thú là đa số đều thích có con đầu là con trai!”

Nhìn chung, khoảng 30% trong số được phỏng vấn là có quan tâm đến khoảng cách giàu-nghèo.

Cuộc khảo sát cũng vẽ nên một bức tranh những người tiêu dùng trẻ Việt Nam. Họ có ý thức giữ gìn sức khỏe (khoảng 65% cho biết họ có chơi thể thao hoặc tập thể dục). Đa số có quan tâm đến chế độ ăn uống hợp lý và không nhiều người có thói quen ăn tối bên ngoài (không ở nhà). Ngay cả trong nhóm Saigon Cool - nhóm có tỷ lệ ăn tối bên ngoài cao nhất cũng chỉ có khoảng 18% là ra ngoài ăn tối 2 hay 3 lần trong một tuần.

Về giải trí, 93% xem TV hàng ngày, khoảng 42% có thói quen đọc báo hàng ngày. Chỉ có 2% đã từng đi du lịch nước ngoài.

Cuộc khảo sát cho thấy các bạn trẻ Việt cũng thần tượng những người nổi tiếng thuộc những lĩnh vực khác nhau như là nghệ thuật, điện ảnh và thể thao. Dẫn đầu danh sách thần tượng là Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Khảo sát viết:

Saigon Cool

“Đặc điểm nhận dạng” của nhóm này là lối sống có sự pha trộn của những yếu tố văn hóa phương Tây và những giá trị truyền thống của Việt Nam. Họ là nhóm quan tâm đến hình ảnh bản thân nhiều nhất và họ tin rằng những thương hiệu nổi tiếng sẽ giúp phản ánh phong cách riêng của họ. Nhóm này khá hướng ngoại và suy nghĩ khá thoải mái. Họ tin rằng họ sẽ có một tương lai sáng sủa bất kể chuyện học hành như thế nào. Đi chơi với bạn bè, trò chuyện về những trào lưu mới, những “mốt” mới là thú tiêu khiển ưa thích của họ. Nhưng với họ, dành thời gian cho gia đình cũng quan trọng không kém

Trẻ đầu to

Có thể gọi nhóm này bằng một cái tên khác là “những người chưa kịp lớn”. Họ được bố mẹ nâng niu, hiếm khi nào phải nghĩ và quyết định những vấn đề của chính mình. Họ rất vô tư và ngây ngô, không có định hướng rõ ràng về tương lai. Họ cho rằng họ quan trọng đối với những người xung quanh và vì vậy họ khá là bướng bỉnh. Họ không hứng thú lắm với những thứ mới mẻ và chỉ thích những thứ có sẵn trong tầm tay hơn là phải tốn công khám phá.

Truyền thống

Nhóm này có quan điểm về xã hội khá tương đồng với những quan điểm truyền thống của Việt Nam. Chính quan điểm truyền thống đó cũng tạo cho họ một lối sống với cách tiếp cận cuộc sống khá thận trọng. Họ thường chuẩn bị kỹ lưỡng trong mọi việc và thích hoạch định cho tương lai mình. Phần lớn những bạn trẻ trong nhóm này vẫn còn đang đi học. Trong quan điểm truyền thống, địa vị cá nhân rất quan trọng, vì vậy mà những người thuộc nhóm này thường bị hấp dẫn bởi những mặt hàng có thể giúp họ vươn đến địa vị cao hơn

Ong chăm chỉ

Nhóm này ưu tiên hàng đầu cho việc hoạch định tương lai, coi trọng chuyện học hành. Họ sẵn sàng dồn thời gian và công sức cho ngày hôm nay để gặt hái những thành quả ở ngày mai. Điều này cũng có nghĩa là họ phải tạm gác lại một số thứ khác của cuộc đời, ví dụ như tình yêu và các thú vui. Tuy nhiên, họ vẫn dành thời gian để thư giãn, mặc dù làm việc chăm chỉ để có một tương lai tươi sáng hơn luôn là mục tiêu hàng đầu.

Uyên Phương (dịch từ Saigon Times Weekly)